Opdrachtgever
Nederlandse Vereniging van Rekenkamers en Rekenkamercommissies (NVRR)
Geholpen door
Sanne van der Meer, Babs Broekema, Helga Koper, Victor Eiff en Norbert de Blaay
Spreek een adviseurNederlandse Vereniging van Rekenkamers en Rekenkamercommissies (NVRR) wilt met meta-analyses bijdragen aan kennisuitwisseling en aandacht vragen voor de wijze waarop de decentrale overheden deze maatschappelijke vraagstukken aanpakken.
Meta-analyses zijn onderzoeksrapporten die gebaseerd zijn op een groot aantal rekenkameronderzoeken die de leden van de NVRR hebben uitgevoerd.
De meta-analyse Jeugdhulp was het eerste meta-onderzoek waartoe de NVRR besloot. De NVRR ziet dergelijke meta-analyses goed passen bij de functie die deze vereniging heeft om kennis onder de leden te delen, daarmee de leden te inspireren en bij te dragen aan de verdere ontwikkeling van het werk van de decentrale rekenkamers.
De bouwstenen daarvoor zijn bij de NVRR ruim voorradig: de NVRR beschikt over een uitgebreide databank van rekenkamerrapporten die door de leden in de loop van de tijd opgeleverd.
Bevorderen van kennisoverdracht
Etienne Lemmens is sinds 2015 lid van het bestuur van de NVRR en is onder meer verantwoordelijk voor kennisontwikkeling, -deling en -bevordering. Daarnaast is hij voorzitter van de Rekenkamercommissies van de gemeenten Brunssum en Landgraaf. Ook voert Etienne rekenkameronderzoeken uit met zijn onderzoeks- en adviesbureau Prae Advies.
Etienne: “Het bevorderen van kennis en kennisoverdracht doet de NVRR op verschillende manieren, waaronder het organiseren van congressen en symposia, het verstrekken van handreikingen, het organiseren van cursussen en lesprogramma’s, de ‘Doe-mee’-onderzoeken, de uitreiking van de jaarlijkse ‘Goudvink’ (voor het beste rekenkameronderzoek) en sinds kort het opstellen van metadossiers en meta-analyses over specifieke onderwerpen.
Wij zagen dat veel rekenkamers onderzoek doen op soortgelijke thema’s. Dat betekent dat veel kennis is verzameld over gelijksoortige beleidsonderwerpen en uitvoeringsthema’s op diverse locaties in Nederland. We zijn op het idee gekomen om deze ‘schat aan informatie’ systematisch te ordenen en te bundelen om hiermee op het spoor te komen van overkoepelende ontwikkelingen, trends en resultaten.
Door middel van het laten uitvoeren van meta-analyses willen wij tot nieuwe inzichten komen en deze ontsluiten voor onze eigen leden, maar ook voor de buitenwacht zoals beleidsmakers”.
Welke aanpak hebben jullie gevolgd om deze meta-analyses tot stand te brengen?
Etienne: “Wij hebben zelf een eerste stap gezet in de meta-analyse Jeugdhulp door middel van het samenvoegen en ordenen van de rapporten op onderwerp in een metadossier. Maar met een toegankelijk metadossier haal je mogelijke trends en witte vlekken in het onderzoek er niet uit. Daarvoor waren we ook naar een organisatie op zoek die boven de inhoud van dit dossier staat voor het uitvoeren van de meta-analyse”.
Hoe heeft KokxDeVoogd geholpen?
Etienne: “KokxDeVoogd heeft hieraan kunnen bijdragen doordat de adviseurs zowel beschikken over expertise van het werkveld, voor deze meta-analyse het Sociaal Domein en in het bijzonder Jeugdhulp, een onafhankelijke analytische blik en veel ervaring met decentrale rekenkamers.
Bovendien heb ik goed met KokxDeVoogd kunnen samenwerken. Ik heb veel opgestoken van een gezamenlijke brainstormsessie op het bureau van KokxDeVoogd, waarbij we met behulp van de geordende data uit 44 rekenkamerrapporten gereflecteerd hebben op onze eigen inzichten over wat er nu speelt in het Sociaal Domein; zowel in het beleid, als bij de operationele uitvoering en de mate waarin maatschappelijke problematiek wordt aangepakt”.
Welk resultaat heeft dat opgeleverd?
Etienne: “Van deze meta-analyse, de eerste in een reeks van drie, heeft de NVRR ook veel geleerd. De gefaseerde manier van werken, waarbij eerst een partij is gevraagd een geordend en toegankelijk metadossier op te bouwen en daarna een andere partij (KokDeVoogd) is gevraagd de meta-analyse te verrichten, heeft geleid tot bruikbare inzichten over zowel witte vlekken in het rekenkameronderzoek, maar ook tot aanbevelingen voor gemeenten en de ministeries van BZK en VWS.
We hebben van verschillende rekenkamers signalen gekregen dat de inzichten waardevol en bruikbaar waren, ook voor de programmering en aanpak van nieuw onderzoek.
Overigens is het instrument ook volop in ontwikkeling; zo werken we op dit moment aan een internettool waarmee rekenkamers zelf hun eigen rapporten op onderwerp aan metadossiers kunnen toevoegen, zodat deze organisch groeien en inhoudelijk worden verrijkt”.